Ons brein is een krachtig en complex orgaan. Het stuurt ons lichaam aan, laat ons emoties voelen en slaat herinneringen op. Lange tijd werd gedacht dat ons brein objectief was: wat we zien, zien we echt, en wat we ruiken, ruiken we zoals het is. Als we deze beelden of geuren opslaan, zouden het toch objectieve herinneringen moeten zijn? Bijvoorbeeld, "Mijn moeder droeg altijd bloemetjesjurken." Maar is dat wel zo zeker?
Uiteindelijk is alles wat we waarnemen een prikkel die verwerkt wordt. En bij die verwerking komen honderden chemische processen kijken. Laten we eens een kijkje nemen in hoe dit precies werkt.
De Chemie van het Geheugen
Ons brein bestaat uit ongeveer 100 miljard neuronen (zenuwcellen), die met elkaar in verbinding staan. Elke neuron kan verbinding maken met ongeveer 5.000 andere neuronen. Het gaat niet om het aantal neuronen, maar om het aantal verbindingen (dendrieten) dat ze maken. Dit bepaalt ons denkvermogen.
Wanneer we informatie via onze zintuigen ontvangen, wordt deze eerst verwerkt in het korte sensorische geheugen en daarna in het korte termijn geheugen. Daar wordt de overbodige informatie gefilterd en de rest doorgestuurd naar het lange termijn geheugen. Dit lange termijn geheugen is waar we onze herinneringen opslaan en waaruit we informatie ophalen om te denken. Maar is die informatie die we uit ons geheugen halen wel objectief? Gezien we in dat proces al details vergeten of vervormen?
De Onderverdeling van ons Brein
Ons brein bestaat uit verschillende delen, elk met een eigen functie. De grote hersenen zijn verdeeld in vier kwabben: de voorhoofdskwab, zijkwab, slaapkwab en achterhoofdskwab. Daarnaast hebben we de kleine hersenen, die ook weer in verschillende delen zijn opgedeeld. Eén specifiek gebied in de slaapkwab, de hippocampus, is verantwoordelijk voor het opslaan van herinneringen.
Maar interessant genoeg ligt de hippocampus pal naast een ander belangrijk gebied: de amygdala, het deel van ons brein dat verantwoordelijk is voor emoties. Dit betekent dat we geen herinnering maken zonder emotie. En zoals we allemaal weten, is emotie niet altijd objectief of rationeel.
Hoe Objectief is Ons Geheugen?
Gegeven het feit dat herinneringen vaak gevormd worden door zowel cognitieve als emotionele processen, is het eigenlijk een illusie om te denken dat ons geheugen volledig objectief is. De emotionele lading die een gebeurtenis met zich meebrengt, beïnvloedt hoe we ons die gebeurtenis herinneren. Onze herinneringen worden dus vaak gekleurd door onze emoties en kunnen daardoor vertekend zijn.
Dus, als we ons herinneren dat "mijn moeder altijd bloemetjesjurken droeg", moeten we ons realiseren dat deze herinnering niet alleen gebaseerd is op feiten, maar ook door onze emoties en de manier waarop ons brein deze emoties verwerkt. Het is belangrijk om te begrijpen dat ons geheugen altijd subjectief is, en dat de manier waarop we ons het verleden herinneren, vaak meer zegt over onszelf en onze emoties dan over de objectieve werkelijkheid.